Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde  

Obstructieve en centrale ademhalingsstoornissen

 

Tabel 1. Oorzaken obstructieve ademhalingsstoornissen

 Anatomische obstructies

 

  • Nauwe neusgangen
  • Neusobstructie tgv virale infecties of allergie
  • Retro- en micrognathie
  • Overige craniofaciale aandoeningen
  • Macroglossie
  • Adenotonsillaire hypertrofie
  • Stemband parese (primair/secundair)
  • Laryngo-, tracheomalacie
  • Vaatringen
  • Stapeling (bv. bij mucopolysaccharidosen)
  • Obesitas
  • Vaatringen, craniofaciale aandoeningen
  • Overige anatomische oorzaken (bijv. oa. larynxoedeem ten gevolge van GOR met larynxoedeem)

 Functionele obstructies

  • Slikstoornissen (slijmstase in de keel)
  • Ineffectieve hoest en klaren luchtweg (verminderde luchtwegreflexen)
  • Algehele hypotonie en / of hypotonie van luchtweg
  • Spasticiteit 

 

 

Tabel 2. Anamnese en lichamelijk onderzoek

 1. Belangrijkste symptomen OSAS

  • Frequent snurken,
  • Moeite met ademen (tijdens de slaap)
  • Stokkende ademhaling of stoppen met ademhalen tijdens de slaap
  • Onrustige slaap / woelen
  • (Toegenomen)gedrags- of concentratieproblemen of slaperigheid overdag

 

 2. Overige symptomen

  • Abnormale slaaphouding (zittend, hyperextensie)
  • Overmatig transpireren
  • Secundaire enuresis nocturna
  • Mondademhaling
  • Moeilijk wekbaar ’s ochtends
  • Ochtendhoofdpijn

 

 3. Symptomen bij lichamelijk onderzoek

  • Vergrote tonsillen
  • Gelaats- en gebitsafwijkingen
  • Open mondademhaling
  • Failure to thrive 

 

 

Tabel 3. Aanvullende diagnostiek bij OSAS

 (Nachtelijke) ademhalingsregistraties

  • Videobewaakte polysomnografie (gouden standaard)
  • Ambulante polysomnografie (2e keus)
  • Polygrafie (meerkanaalsregistratie) (2e keus)
  • Nachtelijke saturatiemeting eventueel in combinatie met transcutane en/of end tidal CO2 meting 

 KNO onderzoek

  • Flexibele laryngoscopie
  • Slaapendoscopie
  • Laryngotracheobronchoscopie (“Starre scopie”)

 Overig onderzoek

  • Beeldvormend onderzoek  (CT scan etc.)
  • Functioneel onderzoek (Slikvideo, GOR onderzoek)

 

 

Tabel 4. Therapeutische mogelijkheden OSAS

 Behandeling

Indicaties

Opmerkingen

Algemene maatregelen

 

 

NaCl 0,9% +/- xylomethazoline Intercurrente luchtweginfecties Xylomethazoline max 7 dagen
Intranasale corticosteroiden,  leukotriëenantagonisten Allergische neusobstructie of adenoid hypertrofie Indien adenotomie gecontraindiceerd is (zoals bijvoorbeeld bij een schisis)
Glycopyrronium

Overvloedig speekselproductie

Bijwerkingen
Antiepileptica Epilepsie Slecht ingestelde epilepsie
Houdingstherapie (bijv. m.b.v. ligorthesen) Voorkomen rugligging Alleen bij milde vormen effectief

Operatieve ingrepen

 

 

ATE Adenotonsillaire hypertrofie (meestal eerste keus conform gezonde kinderen) Slagingskans in deze groep lager en hoger risico op peroperatieve complicaties.

Andere KNO ingrepen

Afhankelijk van oorzaak obstructie

 

Craniofaciale chirurgie (mandibulaire retractie osteotomie, midface advancement, etc.)

Specifieke craniofaciale afwijkingen (Syndroom van Crouzon, Apert, Pfeiffer, Treacher-Collins, Pierre Robin)

Alleen in gespecialiseerde centra met craniofaciale chirurgie

 

Ademhalingsondersteunende behandelingen

 

 

CPAP

 

Effectief bij veel vormen luchtwegobstructie

 

Interface (masker) vaak niet goed verdragen. Risico op aspiratie bij braken in masker daarom alleen met neusmasker !

High flow nasal canula thuis (bijv Airvo2, Fisher en Paykel)

Alternatief voor CPAP

Beter verdragen en minder risico op aspiratie

Non invasieve beademing Kan overwogen worden indien CPAP onvoldoende resultaat heeft of gepaard gaat met centrale apneus.

Via de centra voor thuisbeademing (CTB) naar de “Veldnorm Chronische Beademing bij kinderen.

Meer risico’s indien mondneusmasker

Alleen wanner voldaan aan criteria CTB
Overige behandelingen    
Nasofaryngeale tube Bij glossoptosis indien geen goede andere oplossingen mogelijk Erosies farynx/larynx
Zuurstof therapie Alle obstructieve aandoeningen die gepaard gaan met O2 desaturaties wanneer er geen andere behandeling mogelijk is   Heft obstructie niet op, alleen bestrijding symptomen (CAVE: CO2 stijging)
Tracheostomie al dan niet in combinatie met beademing Bij falen andere therapieën of overbrugging tot andere chirurgische oplossing Negatieve invloed op kwaliteit van leven van patiënt en verzorgers

 

 

Tabel 5 Oorzaken centrale ademhalingsstoornissen

 Hersenstam problemen

  • Aangeboren

 

  • Verworven (bijv compressie / beschadiging hersenstam) danwel congenitaal progressief

 

 

  • Rett syndroom, Syndroom van Joubert, Prader Willy, Pitt Hopkins
  • Arnold-Chiari malformatie, achondroplasie, hydrocefalus, syringomyelie, post-asfyxie, tumor, infarct, bloeding

 Neuromusculaire ademhalingsstoornissen

  • Duchenne spierdystrofie, spinale spieratrofie (SMA), overige congenitale myopathien, (congenitale) myotone dystrofie, myasthenia gravis, hoge dwarslaesie, specifieke metabole ziekten

 Overig

  • Epilepsie
  • Congenital central hypoventilation syndrome (CCHS, Ondine’s curse),
  • Obesitas (Pickwick syndroom, obesitas gerelateerde hypoventilatie)
  • Medicatie gerelateerd (morfine, benzodiazepines, barbituraten)
  • Hartfalen (vertraagde bloedcirculatietijd)
  • Thoracale deformiteiten
  • Idiopathisch



 

Tabel 6. Aanvullende diagnostiek bij CSA

 (Nachtelijke) ademhalingsregistraties

  • Video bewaakte polysomnografie (gouden standaard)
  • Ambulante polysomnografie (2e keus)
  • Polygrafie (meerkanaalsregistratie) (2e keus)
  • Nachtelijke saturatiemeting in combinatie met transcutane en/of end tidal CO2 meting

 Neurologisch onderzoek

  • Beoordeling door kinderneuroloog
  • Neurofysiologisch onderzoek (EEG)
  • Beeldvormend onderzoek (MRI cerebrum, CT-scan cerebrum & cervicale wervelkolom)

 Overig onderzoek

  • Beoordeling Klinisch Geneticus
  • Beoordeling kinderarts–metabole ziekten
  • Cardiologisch onderzoek



 

Tabel 7  Therapeutische mogelijkheden CSAS en/of centrale hypoventilatie

 Behandeling

 Indicaties

 Opmerkingen

 Ademhalingsstimulantia

 

 

Coffeine

Apneus bij preterme zuigelingen Weinig/geen evidence bij oudere kinderen, niet aanbevolen bij oudere kinderen
Azetazolamide Apneus / hypoventilatie Niet aanbevolen

O2 therapie

Apneus / hypoventilatie / O2 desaturaties

Instellen onder pCO2 bewaking i.v.m. risico op verergering hypercapnie

Ademhaling-ondersteunende behandelingen

 

 

CPAP

Obesitas, hartfalen Onder nauwgezette klinische controle, kan centrale apneus ook verergeren
Non invasieve beademing of invasieve (tracheostomale) beademing 
Chronische hypoventilatie via de centra voor thuisbeademing (CTB) naar de “Veldnorm Chronische Beademing bij kinderen
Overige behandelingen    

Gewichtsreductie

Obesitas

 

Rebreathing

Ernstige hyperventilatie

o.a. bij Rett syndroom

CO2 therapie

Ernstige hyperventilatie

o.a. bij Rett syndroom

Behandeling hartfalen

 

 

(Neuro) chirurgische behandelingen

 

 

 

 

Laatste gewijzigd op:

Contactgegevens Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde / Paediatric Association Of The Netherlands

Postbus 20059
3502 LB Utrecht
Tel. +31 (0)88 - 282 33 06
Email: nvk@nvk.nl

Bezoekadres:
Domus Medica
Mercatorlaan 1200
3528 BL Utrecht

Copyright 2024 DNN Corp